ข่าวทั่วไป

เขียนเมื่อ : วันอังคาร ที่ 14 เดือน กันยายน พ.ศ.2564 | อ่านแล้ว : 3,177 ครั้ง

ทำความเข้าใจ ภาวะ Long COVID-19


  ผู้ป่วยหลายคนสงสัยว่า ทำไมหายจากโควิด-19 แล้วยังรู้สึกมีอาการเหนื่อยๆ เพลียๆ อยู่เลย หรือเราจะเป็น Long COVID-19 หรือที่เรียกว่า ลองโควิด-19 คือโรคโควิด-19 ที่เป็นยาวนานกว่าปกติ

  อ.พญ.รพีพรรณ รัตนวงศ์นรา มอร์ด สาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า ภาวะ Long COVID-19 หรือที่เรียกว่า ลองโควิด-19 คือ โรคโควิด-19 ที่เป็นยาวนานกว่าปกติ บางครั้งมีการเรียกว่า Post-COVID-19 conditions คือการที่ยังมีอาการผิดปกติยาวนานกว่า 4 สัปดาห์ ขณะที่คนส่วนใหญ่ที่ติดโควิด-19 มักจะหายไปในไม่กี่สัปดาห์หลังจากได้รับเชื้อ ยังมีชื่ออื่น ๆ ที่เรียกใช้ กันในขณะนี้ ได้แก่ Longhaul COVID-19, postacute COVID-19, postCOVID-19 syndrome หรือ chronic COVID-19


  ซึ่งมีการรายงานมากมายที่มีการทำงานวิจัยทำการรวบรวมหลักฐานออกมาเพิ่มเติม พบว่าประมาณร้อยละ 80 ของผู้ติดโควิด-19 มีอาการใดอาการหนึ่ง โดยพบมากที่สุดคือ อ่อนเพลีย ปวดหัว ขาดสมาธิ ผมร่วง และหอบเหนื่อย

ภาวะ Long COVID-19 นี้มีแบบใดบ้าง มีความแตกต่างกันอย่างไร

1. อาการใหม่ หรืออาการไม่หายไป (New or ongoing symptoms)


บางคนมีอาการต่อได้เป็นเดือน หลังจากติดเชื้อครั้งแรก กลุ่มนี้มักเกิดในคนที่เป็นแบบรุนแรงตั้งแต่ต้น อาการแย่ลงเมื่อตอนออกกำลังกายหรือต้องใช้สมาธิจดจ่อมากๆ

  อาการใหม่ ได้แก่ ไข้ หายใจเหนื่อย หายใจไม่อิ่ม ไอ แน่นหน้าอก ปวดท้อง ปวดหัว วิงเวียนศีรษะคล้ายจะเป็นลม ปวดหู หรือมีเสียงในหู ใจสั่น ปวดกล้ามเนื้อและข้อ ชา ท้องเสีย ปวดท้อง อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ไม่ได้กลิ่นหรือรับรสได้ไม่ดี รับประทานอาหารไม่ลง ขาดสมาธิ หรือคิดอะไรไม่ออก ตื้อๆ นอนไม่หลับ อารมณ์แปรปรวน มีผื่นตามตัว รอบประจำเดือนมาผิดปกติ

2. ความผิดปกติในหลายระบบอวัยวะ (multiorgan effects)

  บางคนมีอาการผิดปกติในหลายส่วนของร่างกาย เกิดจากภูมิคุ้มกันต่อตนเองมาทำลายอวัยวะที่ปกติทำให้เกิดการอักเสบหรือมีการทำลายเนื้อเยื่ออวัยวะส่วนนั้น มักพบที่หัวใจ ปอด ไต สมอง และผิวหนัง เป็นสิ่งที่พบได้น้อย ในเด็กอาจพบว่าเป็น Multisystem Inflammatory Syndrome (MIS) ระหว่างที่เป็นหรือหลังจากหายทันที ซึ่งพบว่าส่วนต่างๆ ของร่างกายอักเสบหลายส่วน ในผู้ที่เกิด MIS อาจมีผล multiorgan effects ในระยะยาวได้

3. ผลระยะยาวจากติดโควิด-19 และการนอนโรงพยาบาล

  ผลจาการนอนโรงพยาบาล โดยเฉพาะห้องเวชบำบัดวิกฤต หรือห้องไอซียูนั้น อาจทำให้แขนขาไม่ค่อยมีแรง หรือยังคงเหนื่อยอยู่หลังจากที่ไม่มีเชื้อโควิด-19 แล้ว บางคนมีผลต่อเรื่องการคิดและคำพูด หรือกลายเป็นภาวะที่มีอาการผิดปกติทางจิตใจหลังจากประสบเหตุการณ์รุนแรง (post-traumatic stress disorder; PTSD) เช่น การได้รับการใส่ท่อช่วยหายใจ หรือการปั๊มหัวใจเพื่อช่วยชีวิต ทำให้เกิดความเครียดฉับพลันและอาจสะสมมาอย่างต่อเนื่อง

  นอกจากภาวะเหล่านี้จะเกิดจากการเจ็บป่วยเองแล้ว โรคโควิด-19 ยังทำให้เกิดผลกระทบเกี่ยวกับภาวะทางเศรษฐกิจ การต้องอยู่อย่างโดดเดี่ยว คนใกล้ชิดติดเชื้อหรือเสียชีวิต การเข้าถึงสถานพยาบาลได้ยากเวลามีอาการผิดปกติ ส่งผลให้มีความวิตกกังวลเพิ่มมากขึ้น

เราจะป้องกันภาวะ Long COVID ได้อย่างไร

  การฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 โดยขณะนี้มีคำแนะนำให้ฉีดกับทุกคนที่ไม่มีข้อห้ามในต่างประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกาอนุมัติให้ฉีดตั้งแต่อายุ 12 ปีขึ้นไป สวมหน้ากากที่คลุมปากและจมูก อยู่ห่างจากผู้อื่นประมาณ 1.5-2 เมตร หลีกเลี่ยงบริเวณแออัดและอากาศถ่ายเทไม่สะดวก ล้างมือบ่อยๆ



ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก : thaihealth , cardiff