อะไรที่มากไปก็ไม่ดี จริงไหมครับ
กินเพียงให้รู้รส รู้สรรพคุณ บนพื้นฐานของความพอดี
ตะลิงปลิงเป็นผลไม้ที่มีปริมาณกรดออกซาลิกสูง ซึ่งกรดออกซาลิกสามารถจับกับแคลเซียมตกตะกอนเป็นก้อนนิ่วที่ไต ทำให้เกิด acute oxalate nephropathy (AON) หรือไตวายเฉียบพลัน
ภาวะไตวายจากการทานตะลิงปลิง ที่รายงานจาก CASE REPORT ส่วนใหญ่เป็นการทานผลสด หรือคั้นน้ำทานปริมาณมาก (พบตั้งแต่ 100 ซีซีต่อวัน ก็ทำให้ไตวายได้)
หรือบางเคสเป็นเด็กอายุ 8 ปี ทานแค่ 6 ผล แต่ทานในวันที่อากาศร้อนและเสียเหงื่อมากหลังเล่นกีฬา สามารถเกิดไตวายแม้ทานเพียงแค่ครั้งเดียว ผู้ป่วยมักจะมาด้วยอาการคลื่นไส้ อาเจียน
ปวดเอว บวม ปัสสาวะปริมาณลดลง ผลการตรวจปัสสาวะมักตรวจพบผลึกแคลเซียมออกซาเลท (calcium oxalate crystals) เมื่อได้รับการแก้ไขด้วยการรักษาตามอาการ หรือฟอกไตหากจำเป็น ค่าไตจะกลับสู่ค่าปกติใช้เวลาประมาณ 2-6 สัปดาห์
ข้อแนะนำการทาน
คำแนะนำในการบริโภคตะลิงปลิงคือ
1.ไม่ควรรับประทานตะลิงปลิงปริมาณมาก
2.ไม่ควรนำผลตะลิงปลิงมาคั้นทำเป็นน้ำผลไม้ดื่ม
3.ไม่ควรรับประทานตะลิงปลิงตอนท้องว่าง
4.ไม่ควรรับประทานตะลิงปลิงในภาวะที่ร่างกายขาดน้ำ
5.ผู้ป่วยที่มีการทำงานของไตผิดปกติไม่ควรรับประทานตะลิงปลิง หรือ มะเฟือง เพราะเป็นพืชที่มีกรดอ๊อกซาลิคสูงทั้งคู่ ซึ่งจะทำให้เกิดการทำงานของไตที่ผิดปกติมากขึ้น จนนำไปสู่ภาวะไตวายไตล้มเหลวในที่สุด
***ยังไม่มีขนาดการทานที่ปลอดภัยแนะนำชัดเจน เนื่องจากขึ้นอยู่กับสภาวะของแต่ละคน แต่ภาวะที่ขาดน้ำ (ผู้ป่วยรายนี้ทานแล้วท้องเสีย) หรืออดอาหารสามารถเป็นปัจจัยกระตุ้นส่งเสริมให้เกิดไตวายได้
ควรหลีกเลี่ยงการทานในผู้ป่วยโรคไต รวมถึงผู้ที่ฟอกไตแล้ว เพราะมีรายงานการเกิดพิษต่อระบบประสาทในคนไข้ฟอกไต
***ตะลิงปลิงเป็นพืชวงศ์เดียวกับมะเฟือง ซึ่งมะเฟืองก็มีรายงานทำให้เกิดไตวายได้เช่นกัน
เอกสารอ้างอิง
1.Nair S,George J,Kumar S,Gracious N.Acute Oxalate Nephropathy following Ingestion of Averrhoa bilimbi juice.Case Rep Nephrol.2014;2014:240936
2.Alhassan AM,Ahmed QU.Averrhoa bilimbi Linn:A review of its ethnomedicinal use,phytochemistry,and pharmacology.J Pharm Bioallied Sci.2016 Dec;8(4):265-71.
3.Caetano CP,de Sa CB,Faleiros BAP,Gomes MFCF,Pereira ERS.Neurotoxicity following the ingestion of Bilimbi Fruit(Averrhoa bilimbi) in an End-Stage Renal Disease Patient on Hemodialysis case Rep Nephrol Dial.2017 Apr;7(1):6-12 .
**ทานแต่พอดี ทานอย่างปลอดภัย
ขอบคุณข้อมูล
เรียบเรียงโดย
แพทย์หญิง พลอยไพลิน รัตนสัญญา
แพทย์เวชศาสตร์ฉุกเฉิน พิษและเภสัชวิทยา รพศ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร